BSTED bijeenkomst

In januari 2024 is de herziene handreiking ‘Zorg voor mensen die stoppen met eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen’ uitgekomen. Op 11 oktober jl. was er een bijeenkomst van het Platform Zorg voor Leven om deze herziene handreiking met christelijke zorgverleners te bespreken.

Lotte Voets, specialist ouderengeneeskunde, ziet dat BSTED vooral wordt aangedragen als een alternatief voor euthanasie. Voor artsen is dit fijner, omdat ze dan niet zelf de ‘spuit’ hoeven te geven. Maar tegelijkertijd wordt het traject van BSTED rooskleuriger voorgedaan dan het is. Meestal duurt het bij een gezond persoon 14 dagen of langer voor het overlijden. Daarbij krijgt 28% palliatieve sedatie. Daarnaast komt 13-20% terug op het besluit en stopt dus met BSTED.

Ook Stef Groenewoud, bijzonder hoogleraar Lindeboom Leerstoel Ethiek van de zorg, ziet meerdere dilemma’s bij deze herziening van de richtlijn:

1. Onderscheidt BSTED zich van zelfdoding?
2. Zorg voor BSTED patiënt is gericht op verlichten van lijden, niet op veroorzaken van het levenseinde. Dus begeleiding van de BSTED patiënt ≠ hetzelfde als hulp bij zelfdoding.
3. Palliatieve sedatie is mogelijk, maar wat als diegene zich anders zou bedenken?
4. Niet komen te overlijden is een onaanvaardbare 'bijwerking' (refractair symptoom) dus palliatieve sedatie.
5. Schriftelijke wilsverklaring aanhouden bij wilsonbekwaamheid (delier): hoe weet je of dit nog overeenkomt met wat iemand wil?
6. Samen eten is ook samen leven. Begeleiding bij BSTED kan zorgverleners het gevoel geven dat zij slechte zorg bieden.

Bijbelse noties:

• Lichaam, geest en ziel zijn één en onlosmakelijk verbonden (Gen 2:7)
• Lichaam als tempel van de Heilige Geest (1 kor 3:16)
• Extreem vasten is verboden in de Bijbel (Kol 2:23)
• Niet jezelf het leven benemen (door BSTED) (1 Kon 19:4-8)

Conclusie:

• BSTED verhoudt zich niet tot christelijke levenswandel
• Voor zorgverleners:
• Minder belastend dan euthanasie (voor artsen)
• Het is palliatieve zorg
• Rol wilsverklaring kan problematisch zijn
• Ruimte voor gewetensbezwaar

Zie ook:

- Bewust afzien van voedsel en drinken - Reformatorische Maatschappelijke Unie

- Herzien: handreiking bewust stoppen met eten en drinken | KNMG